LIT Magazine

“Người khổng lồ chết đuối” là một truyện ngắn của nhà văn giả tưởng tự biện J. G. Ballard, ra đời năm 1964.

Ở mùa thứ 2 chùm phim ngắn Love, Death & Robots, chuyển thể các truyện ngắn quan trọng của dòng Khoa học giả tưởng, “Người khổng lồ chết đuối” tái xuất qua phiên bản animation bởi Tim Miller và nhà sản xuất David Fincher.

James Graham Ballard (1930 – 2009) gắn liền với trào lưu New Wave, tương tự như điện ảnh, dòng sách khoa học giả tưởng với những tác phẩm hậu tận thế, sau đó chuyển sang các truyện ngắn đậm thể nghiệm, và tiểu thuyết, trong đó có Crash (1973, chuyển thể điện ảnh 1996 bởi David Cronenberg) và High-Rise (1975, chuyển thể điện ảnh 2015 bởi Ben Wheatley), và tiểu thuyết phản chiến “chuẩn tắc” Empire of the Sun (1984, chuyển thể điện ảnh 1987 bởi Steven Spielberg).

Theo nhà tư tưởng và lý thuyết Mark Fisher, Ballard là sản phẩm của một môi trường ngoại ô cực kỳ thịnh vượng, các cao ốc căn hộ, chủ nghĩa Thô mộc (Brutalism), và xung đột ý thức với phong trào bài văn hóa thập niên 1960, để trở thành các chủ đề tình dục, bạo lực và xa lánh khỏi xã hội được nhà văn khai thác. Từ điển Collins dùng từ Ballardian để mô tả đặc điểm tương tự hoặc gợi nhớ về các tác phẩm của ông, “chủ nghĩa hiện đại phản địa đàng, các cảnh quan nhân tạo u uất, tác động tâm lý của các phát minh khoa học, xã hội, môi trường.”

“Người khổng lồ chết đuối” là một ẩn dụ đồ sộ như chính kích thước chính anh trong câu chuyện, từ phê bình chủ nghĩa tư bản tiêu thụ và khai thác triệt để, tới một dụ ngôn về bản dạng con người và cái chết và nhân dạng song hành ra sao, và thậm chí tầm vóc nguy nga, đồ sộ nhưng chóng vánh của “phép màu”, “linh thiêng” giữa thời đại ngày nay. Đọng lại sau truyện có thể phảng phất truyện ngắn Chú voi biến mất của Haruki Murakami, hay biết đâu, Grenouille trong Mùi (Patrick Suskind).

---

Trigger warning: nudity, violence

Người khổng lồ chết đuối

Buổi sáng, sau khi bão tan, có một xác người khổng lồ bị đánh vào bờ biển cách tây bắc thị trấn năm dặm. Tin tức đầu tiên về sự xuất hiện của cái xác tới từ một nông dân ở gần vùng này và về sau được các phóng viên địa phương lẫn cảnh sát xác nhận. Dù vậy, đa số, kể cả tôi, vẫn còn nghi hoặc, nhưng rồi càng có nhiều nhân chứng khẳng định về sự kinh khủng của kích thước ấy, nên rốt cuộc nỗi tò mò của chúng tôi cũng bị đánh thức. Quãng hai giờ chiều, thư viện nơi tôi cùng các đồng nghiệp đang tiến hành nghiên cứu gần như trống trơn khi cả bọn khởi hành ra bờ biển để xem xác người khổng lồ, và suốt cả ngày hôm đó, mọi người cũng lũ lượt rời văn phòng và hàng quán để kéo ra xem trong lúc những câu chuyện về người khổng lồ kia được phao khắp thị trấn.

Khi bọn tôi đặt chân tới các đồi cát bên trên bãi biển, một đám thật đông đã tụ tập ở đó, và chúng tôi có thể nhìn thấy cái xác nằm sõng soài trên vùng nước cạn cách chừng 200 thước. Thoạt tiên, các ước đoán về kích thước chừng như đã bị thổi phồng quá mức. Lúc đó triều đang hạ, và gần như toàn bộ cơ thể khổng lồ kia đã lộ ra hoàn toàn, nhưng anh ta nom chỉ to hơn một con cá nhám phơi một chút. Anh nằm ngửa, hai tay sải dọc hai bên trong dáng vẻ ngơi nghỉ, như thể đang ngủ trên một tấm gương làm từ cát biển, khi nước rút dần đi thì làn da càng thêm phần nhợt nhạt. Trong ánh mặt trời sáng tỏ, cơ thể kia ánh lên như bộ lông vũ trắng của một loài chim biển.
Bối rối trước cảnh tượng ấy, kèm theo nỗi thất vọng trước những lời giải thích vô thưởng vô phạt từ đám đông, tôi và mấy người bạn từ đồi cát tiến về phía bãi đá. Dường như ai nấy cũng đều e dè không dám tới gần, nhưng nửa giờ sau đã có hai ngư dân mang ủng chống nước bước ra khỏi đám đông. Khi hình dáng bé nhỏ của họ tới gần hơn cái xác, một tràng ồn ĩ từ đám đông quan sát bỗng vang lên. Hai ngư dân nọ bé tẻo teo trước cái xác kia. Mặc dù gót chân người khổng lồ còn chìm ít nhiều dưới cát, bàn chân anh đã nhô cao chí ít hai lần chiều cao hai ngư dân, và ngay lập tức, chúng tôi nhận ra rằng người khổng lồ chết đuối này có kích thước và kích cỡ ngang với con cá nhà táng đồ sộ nhất.

Ba tàu cá gia nhập khung cảnh, sống tàu giương cao vẫn còn cách bờ chừng 400 thước, thủy thủ đoàn từ mũi tàu quan sát. Vẻ thận trọng của họ như ngăn cản không cho các vị khách hiếu kỳ trên bờ tiến tới. Bức bối vì mất kiên nhẫn, ai nấy cũng bước xuống đồi cát và đứng chờ trên các dốc đá, háo hức muốn được nhìn cận hơn. Chỗ viền mép chung quanh thân người khổng lồ cát đã bị cuốn đi, tạo thành một hốc lõm, như thể người khổng lồ đã từ trên trời rơi xuống. Hai người ngư dân đang đứng giữa hai khối bàn chân, vẫy tay về phía chúng tôi như hai du khách đứng giữa hai thân trụ một ngôi hải đền ven nước trên dòng Nile. Trong thoáng chốc tôi sợ rằng người khổng lồ kia chỉ đang say ngủ và có thể bất chợt choàng dậy và đập hai gót vào nhau, thế nhưng đôi mắt long lanh của anh vẫn hướng lên trời, chẳng hề hay biết sự hiện diện của hai mô hình tí hon giống mình đang ở giữa hai bàn chân.
Hai ngư dân bắt đầu rảo một vòng quanh cái xác, rảo dọc theo hai cẳng chân choãi dài. Sau khi dừng lại để xem xét các đầu ngón tay để ngửa, cả hai mất hút sau khoảng không giữa chân và khuôn ngực, rồi xuất hiện trở lại để quan sát chiếc đầu đang che đi tầm mắt khi cả hai ngẩng nhìn khuôn mặt như tượng tạc kia. Vầng trán thấp, mũi thẳng nhô cao, và đôi môi cong làm tôi nhớ tới phiên bản La Mã các bức điêu khắc của Praxiteles, và những vòm mũi bầu dục thanh tú càng nhấn mạnh sự tương đồng giữa cái xác với một bức điêu khắc.

Bất chợt từ đám đông cất lên một tiếng la, và hàng trăm cánh tay chỉ về phía biển. Thoạt tiên, tôi thấy một trong hai ngư dân đã trèo lên khuôn ngực người khổng lồ, hiện đang tản bộ và ra dấu về phía đoàn người trên bờ. Một tiếng reo kinh ngạc và hân hoan rộ lên từ đám đông, sau mất hút vào cơn thác người ùa xuống bãi đá để lao về phía bãi cát.
Khi tiến gần hơn tới thân thể kia, đang nằm bên trên một vũng nước kích cỡ bằng cả một cánh đồng, tiếng reo háo hức của chúng tôi lại lặng đi, bị dập tắt bởi kích cỡ vĩ đại của người khổng lồ đã chết. Anh ta bị giằng khẽ về một góc so với bờ biển, hai chân nằm gần bãi, và phối cảnh ấy đã bóp méo chiều dài thật sự của thân người. Mặc cho hai ngư dân đứng trên bụng, đám đông đã tự làm thành một vòng tròn rộng, hàng nhóm người cứ chờ chực tiến về phía tay và chân cái xác.

Tôi và các đồng nghiệp bước quanh mặt hướng biển của cái xác. Vùng hông và ngực nhô cao bên trên chúng tôi như cột buồm một chiếc thuyền mắc cạn. Làn da màu ngọc trai, rộp phồng lên vì ngâm lâu trong nước muối, che đi những đường cong cơ bắp và đường gân khổng lồ. Chúng tôi luồn qua dưới gối trái, hơi cẫng lên chút ít, những tảng tảo biển còn bám vào chân. Quấn hững hờ quanh vùng cơ hoành, phủ lên một hạ bộ mềm oặt, là một tấm vải dệt mở nặng trịch, màu vàng bạc thếch đi vì nước biển. Một mùi nồng của muối xông ra từ tấm vải bị ánh mặt trời nung lên, hòa với mùi hương ngọt, đượm từ làn da người khổng lồ.

Chúng tôi dừng ở một bên vai và ngẩng lên khuôn mặt bất động. Đôi môi mở hờ, một mắt đục mờ đang khép, như thể được tiêm vào một chất lỏng màu xanh dương đục, nhưng những đường cong thanh tú của cánh mũi và đôi mày càng tô điểm thêm nét duyên quyến rũ, làm vơi đi vẻ thô ráp của lồng ngực và đôi vai.

Chiếc tai dựng sững giữa không trung bên trên đầu chúng tôi như một cánh cửa điêu khắc. Khi tôi giương tay lên để chạm vào dái tai đung đưa, có ai đó bỗng xuất hiện ở mép trên trán và quát xuống chỗ tôi đang đứng. Sững sờ, tôi lui về sau, và rồi nhìn thấy một nhóm trẻ đã trèo lên khuôn mặt và đang ra sức hất đẩy nhau coi ai trụ vững.

Mọi người giờ đã trèo lên khắp toàn thân người khổng lồ với hai cánh tay choãi ngang như một cầu thang hai cánh. Từ lòng bàn tay, họ bước dọc theo cẳng tay, đến khuỷu và rồi trèo lên vùng căng phồng của cơ tay, lên tới lối phẳng dẫn lên cơ ngực trùm lên nửa trên bộ ngực không lông. Từ đây họ lại trèo lên gương mặt, lần tay này đến tay nọ lên môi và mũi, hay trượt xuống vùng bụng dưới để bắt gặp những người từ nãy đến giờ đang ngồi ở gối và đang rảo bước qua hai thân cột của bắp đùi.

Chúng tôi tiếp tục rảo vòng qua đám đông, và dừng lại để xem xét cánh tay phải xoải dài. Một vũng nước nhỏ đọng lại trong lòng bàn tay, như những gì còn sót lại của một thế giới khác, giờ đang bị những kẻ đang trèo lên cánh tay đạp xua đi. Tôi cố sức đọc những dòng chỉ tay in trên làn da, kiếm tìm một manh mối nào đó về tính cách của anh, nhưng sự phồng cơ gần như đã phá hủy chúng, cuốn đi mất mọi dấu vết về danh tính người khổng lồ cũng như tình cảnh bi thảm cuối cùng anh đã trải qua. Các cơ bắp và xương cổ tay khổng lồ dường như muốn chối bỏ mọi nhạy cảm còn sót lại của chủ nhân, nhưng chỗ quặp tinh tế của ngón và móng tay lại được chăm sóc kỹ càng, mỗi móng cắt đối xứng gọn gàng bên trong khung móng 15 centimet hoàn hảo, cho thấy một tính khí nhã nhặn, thể hiện ở những đường nét Hy Lạp của gương mặt, mà lúc này dân thị trấn đang ngồi lên trên như đàn ruồi bâu.
Một người trẻ tuổi thậm chí còn đứng trên chóp mũi, hai tay dang lẩy bẩy, hét to về phía bạn đồng hành của mình, nhưng khuôn mặt người khổng lồ vẫn giữ nguyên sắc diện uy nghi.

Trở về bờ, chúng tôi ngồi lên bãi đá và quan sát dòng người ùn ùn đổ ra từ thị trấn. Chừng sáu hay bảy chiếc tàu cá đã đậu ngoài khơi, và thủy thủ đoàn đang lội qua vùng nước cạn cốt để nhìn kỹ hơn kết quả thu được sau một cơn bão khổng lồ. Lúc sau, một đoàn cảnh sát xuất hiện và xua đám đông rời khỏi bãi biển một cách máy móc, nhưng sau khi tiến lại gần dáng nằm của cái xác, bất cứ ý nghĩ nào còn sót lại cũng rời bỏ tâm trí họ, và họ đồng loạt rời nơi này vẫn với những cú ngoảnh đầu thảng thốt.

Một giờ sau có chừng một ngàn người trên bãi biển, ít nhất hai trăm người trong số họ đang đứng hoặc ngồi ngay trên người khổng lồ, không bâu lấy cánh tay và chân thì cũng đang bước vòng tròn theo khuôn ngực và bụng của anh. Một tốp thanh niên thì chiếm lấy phần đầu, hất nhau ra khỏi hai gò má và trượt xuống dọc theo hai mảng da hàm phẳng phớm. Hai hay ba người khác thì đu lấy chiếc mũi, một người khác trèo hẳn vào trong khe mũi, từ trong đó phát ra những tiếng gầm gừ như một con chó đang lên cơn dại.
Chiều muộn hôm đó, cảnh sát quay trở lại và xua đám đông đi để dọn đường cho một nhóm các nhà chức trách chuyên ngành giải phẫu và sinh học biển tới từ trường đại học. Nhóm thanh niên và phần lớn những người còn đang trên người khổng lồ trèo xuống, để lại phía sau dăm ba kẻ cứng đầu trụ trên các đầu ngón chân và trên trán. Các chuyên gia sải quanh cái xác, đầu gật gù ra chừng khảo sát cẩn trọng lắm, đi trước là cánh cảnh sát ngăn đám đông hiếu kỳ chèn ép. Khi cả nhóm tiến tới cánh tay choãi xa, viên sĩ quan cao tuổi đề nghị muốn giúp các chuyên gia bước lên lòng bàn tay, nhưng họ hấp tấp từ chối.

Sau khi nhóm các chuyên gia và cảnh sát về lại bãi biển, đám đông một lần nữa trèo lên trên người khổng lồ, và hoàn toàn bâu kín lấy cái xác vào năm giờ, lúc chúng tôi rời đi, bọn họ phủ kín hết hai tay hai chân như một bầy hải âu đông kịt đang đậu trên xác một con cá to.

Ba hôm sau tôi quay lại bãi biển. Đồng nghiệp tôi ở thư viện đã trở về với công việc nên giao cho tôi việc tiếp tục quan sát người khổng lồ và soạn thảo một báo cáo. Có lẽ họ cảm thấy từ tôi một niềm hứng thú đặc biệt đối với vụ này, và đúng là tôi rất nóng lòng muốn quay lại bãi biển. Chẳng có tí gì là ái tử thi ở đây, bởi dẫu hiểu theo mọi nghĩa có thể hiểu, với tôi, người khổng lồ kia vẫn còn đang sống, thậm chí còn hơn nhiều kẻ đang nhìn ngắm anh ta. Điều tôi cảm thấy hết sức lý thú nằm một phần ở kích cỡ vô song, ở khối thể tích không gian kỳ vĩ mà chân tay của anh chiếm giữ, dường như đang khẳng định danh phận nhỏ bé của tứ chi tôi, nhưng hơn cả, chính là thực tế mồn một rằng anh từng tồn tại. Bất kể điều gì khác thuộc về cuộc sống của chúng ta còn có thể nằm trong vòng hoài nghi, chứ người khổng lồ kia, dù còn sống hay đã chết, cũng từng tồn tại theo nghĩa tuyệt đối, đưa tới một cái nhìn vào một thế giới chứa đựng những điều tuyệt đối vô song tương tự mà những kẻ chiêm ngưỡng từ bờ biển như chúng tôi đây, chẳng khác gì những bản sao bất toàn bé mọn.

Khi tôi tới được bãi biển, đám đông đã vơi đi đáng kể, và chừng hai ba trăm con người đang ngồi trên bãi đá, cắm trại và quan sát từng nhóm du khách băng qua bãi cát. Những cơn sóng triều nối tiếp lùa xác người khổng lồ gần hơn vào bờ, sóng làm ngoẹo cái đầu và đôi vai về phía bờ biển, tới mức lúc này anh trông như to gấp đôi, cái thân xác khổng lồ phủ che hết những chiếc thuyền đánh cá đậu bên cạnh hai bàn chân. Những đường cong xô lệch của bờ biển khiến cột sống người khổng lồ hơi lệch đi, làm bộ ngực càng nở ra và đầu thêm nghiêng, càng khiến cái xác như trong tư thế kiêu hùng rõ nét hơn. Những hiệu ứng cộng gộp từ nước biển và hiện tượng sưng phù cơ càng làm khuôn mặt phẳng và già hơn. Dẫu rằng kích cỡ khiếp khủng của đường nét khuôn mặt khiến chẳng ai đoán ra tuổi và tính cách người khổng lồ, ở lần tới thăm gần đây của tôi, khuôn miệng và chiếc mũi tạc tựa cổ điển của anh cho thấy hẳn anh là một chàng trai trẻ ít nói với tính khí khiêm nhường. Thế nhưng, giờ đây, anh nom như đã bắt đầu vào quãng trung niên. Hai gò má sưng húp, mũi và thái dương dày hơn, cộng thêm cặp mắt hẹp dần đi trao cho cái xác một vẻ trưởng thành no đủ mà lúc này dường như còn ám chỉ cho một sự mục ruỗng sắp hồi xảy đến.

Tôi không khỏi cảm thấy thích thú trước tiến trình biến đổi của cái xác người khổng lồ sau cái chết, như thể các cấu tố vốn âm ỉ bao lâu nay trong tính cách mà anh đã dành trọn đời trưng thu đủ lực đã bắt đầu xả hết ra thành một bản lý lịch ngắn ngủi sau cùng. Nó đánh dấu điểm khởi đầu của mọi sự quy hàng trước hệ thống thời gian gắt gỏng mà phần còn lại nhân loại chúng ta đang sống, và cũng chính trong cái hệ thống đó, như hàng triệu gợn lăn của một xoáy nước bung vỡ, đời sống hữu hạn của chúng ta chẳng gì khác là những sản phẩm đang tự chấm dứt. Tôi chọn chỗ ngồi trên bãi đá đối diện phần đầu, từ đây, tôi có thể quan sát được những lượt người mới tới, thấy cả lũ trẻ leo trèo lên tay và chân người khổng lồ.
Trong số du khách ban sáng có một nhóm nam giới vận áo khoác da và đội lưỡi trai vải, họ nhìn ngó người khổng lồ trong vẻ suy xét chuyên nghiệp, đo đạc các kích cỡ kia và tính toán sơ bộ ngay trên bãi cát bằng những thanh gỗ dạt. Tôi đoán họ tới từ cơ quan công ích và những cơ quan hành chính khác, mục đích rõ là để dỡ bỏ đi con quái vật này.

Vài cá nhân ăn mặc có vẻ trí thức hơn, những ông chủ gánh xiếc hay tương tự, xuất hiện ở hiện trường, và chậm bước quanh người khổng lồ, tay đút vào túi sâu áo khoác, chẳng nói chẳng rằng với ai điều gì. Rõ như ban ngày là kích cỡ của cái xác quá sức to lớn kể cả đối với cơ ngơi kinh doanh vô song của bọn họ. Sau khi những người này rời đi, lũ trẻ lại chạy lên chạy xuống hai tay chân người khổng lồ, còn cánh thiếu niên vật nhau trên chiếc mũi nằm ngang, chỗ cát ẩm từ chân chúng vấy lên làn da trắng.

Ngày hôm sau tôi cố ý hoãn chuyến thăm xác cho tới cuối buổi chiều, và lúc tới nơi có chừng 50 hay 60 người đang đứng ở bãi đá. Người khổng lồ được kéo gần hơn vào bờ, và giờ chỉ cách chừng 75 thước, hai bàn chân đánh sập rào một thanh chắn sóng đang xói mòn. Con dốc của vùng cát khô hơn nghiêng thân người anh về phía biển, khuôn mặt bầm dập thương tổn quay đi như thể có chủ đích che bớt đi. Tôi ngồi xuống một chiếc tời kéo lớn được cột từ trước vào một thùng lặn bê tông bên trên bãi đá, và nhìn xuống cái hình hài bất động kia.

Làn da bợt bạt giờ đã mất nốt vẻ óng ánh ngọc ngà, bị dấy lên thay cho chỗ cát bị triều đêm cuốn đi. Những đụn tảo biển mắc lại giữa các kẽ ngón tay cùng một đống rác rến và xương mực nằm trong các khe hở dưới hông và gối cái xác. Dẫu vậy, và dẫu cho sự co cứng liên tục của những đường nét trên thân thể, người khổng lồ vẫn giữ lại bóng dáng uy nghiêm của một anh hùng sử thi. Bản vai khổng lồ, hai trụ chân và tay hùng vĩ, vẫn còn mang hình dáng kia vào một chiều không gian khác, và người khổng lồ càng trông giống hình ảnh đời thực của một trong những thủy thủ trên con tàu Argo hay anh hùng trong trường ca Odyssey hơn là bức chân dung tầm thường trong tâm trí tôi trước kia.

Tôi bước xuống cát và đi giữa các vũng nước hướng về người khổng lồ. Hai cậu bé đang ngồi trên giếng tai, và ở tít xa, một chàng trai trẻ đứng vênh cao trên một ngón chân, nhìn tôi đầy dò xét lúc tôi tiến tới gần. Đúng như tôi đã mong đợi khi chọn tới trễ, chẳng ai khác để ý tới tôi, và những người trên bờ biển vẫn còn co cụm bên nhau dưới làn áo ấm.

Bàn tay phải lật ngửa của người khổng lồ đang phủ vỏ sò vỡ và cát, hằn lên trên đó hàng loạt dấu chân. Đoạn cong của hông lơ lửng trên đầu tôi, phủ che hết mọi dáng hình của biển khơi. Cái mùi chua nồng mà tôi để ý lúc trước giờ đã hăng hơn, và qua lớp da mờ đục, tôi nhìn thấy những mạch máu tụ cuộn loằng ngoằng. Dù có ghê tởm thế nào đi chăng nữa, sự biến dạng không ngừng nghỉ cùng sự sống trong cái chết liêu trai đã cho phép tôi đặt chân mình lên cái xác.

Dùng ngón cái chìa ra làm thanh vịn, tôi trèo vào lòng bàn tay và bắt đầu leo lên. Làn da cứng hơn tôi nghĩ, hầu như chẳng nhún nhường trước sức nặng của tôi. Nhanh chóng tôi bước lên cánh tay xoải dốc và vùng cơ tay trước cuộn tròn nhô ra. Gương mặt người khổng lồ đuối nước lừng lững bên phải tôi, hai hốc mũi hoắm sâu và hai xương gò má to tướng giống hình nón úp một núi lửa quái đản nào đó.

Thận trọng đánh vòng bả vai, tôi bước ra quãng ngực thoáng, bước qua những rìa góc cạnh của khung sườn nằm như những xà gồ khổng lồ. Làn da trắng lốm đốm những vết thâm sẫm màu tới từ vô vàn dấu chân bước lên, ở đó vết gót chân hằn thấy rõ. Ai đó còn xây một tòa lâu đài cát nhỏ ngay chính giữa xương ức, và tôi trèo lên cái tòa lâu đài đã sụn mất một phần chỉ để ngắm rõ hơn gương mặt.

Hai đứa trẻ lúc này đã trèo lên tai và tự nhấc vào ổ mắt bên phải, nơi khối cầu xanh dương bên trong, hoàn toàn giăng mờ bởi thứ chất lỏng màu sữa đục, đờ đẫn nhìn trọn dáng vóc tí hon của chúng. Nhìn thoáng từ dưới, gương mặt khuyết đi mọi nét thanh tú và sự điềm nhiên, khuôn miệng khép và phần cằm nhô đưa lên trên bởi các cụm cơ hình dáng giống mũi tàu đã vỡ của một xác tàu to lớn vô song. Lần đầu tiên tôi để ý thấy sự trầm trọng trong nỗi đau thể xác mà người khổng lồ trải qua sau cùng, đau chẳng kém gì việc bản thân anh không hề hay biết hệ thống bắp thịt và mô trên người đang chết dần chết mòn. Sự lẻ loi tuyệt đối của hình vóc hoang phế kia, in tạc như một con tàu bị bỏ lại trên bờ vắng, gần như xa khỏi tiếng sóng, chuyển đổi gương mặt của anh thành một chiếc mặt nạ rã rời và bất lực.

Lúc bước thêm, chân tôi lún xuống một trũng mô mềm, và một luồng khí hôi hám bốc qua chỗ hở giữa bẹ sườn. Để tránh mùi không khí hôi thối này, thứ đang giăng giữa không trung như một đám mây trên đầu, tôi ngoái mặt về biển khơi để làm sạch phổi. Ngạc nhiên hết mực, tôi thấy phần tay trái người khổng lồ đã bị cắt lìa.

Tôi nhìn cái khối thịt chỗ mặt cắt đen sẫm trong bàng hoàng thảng thốt, cùng lúc cậu trai trẻ cô độc khi nãy đang ngả người trên một chỏm cao giữa không trung cách đó trăm bước và vẫn dò xét tôi bằng một con mắt đỏ ngầu.

Đây chỉ là hành vi đầu tiên trong việc phá hoại cái xác. Tôi bỏ ra hai ngày kế tiếp trong thư viện, vì lý do nào đó tần ngần không muốn đến bãi biển, biết rằng có lẽ mình đã chứng kiến hồi kết đang xảy tới của một ảo tưởng vĩ đại. Ở lần ghé kế tiếp, lúc băng qua đồi cát và bước chân xuống bãi đá, người khổng lồ chỉ còn cách bờ đâu đó 20 thước, và từ vị trí rất gần với chỗ đá cuội lởm chởm, mọi dấu vết của phép màu từng bao lấy cái hình dáng xa xăm sóng đánh của anh đã tan biến hoàn toàn. Bất luận kích thước khổng lồ đến cỡ nào, các vết bầm và đất cát trên cơ thể anh khiến người khổng lồ có kích cỡ càng giống với con người hơn, kích thước vĩ đại chỉ tổ làm anh thêm yếu ớt.

Tay phải và chân phải của người khổng lồ đã bị cắt bỏ, lôi lên con dốc, và đẩy đi bằng xe ngựa. Sau khi hỏi thăm nhóm người lèo tèo rầm rì ở đê chắn sóng, tôi được biết một công ty phân bón và một nhà sản xuất thức ăn cho gia súc chính là “tác giả”. Bàn chân còn lại của người khổng lồ nhô giữa không trung, một sợi cáp thép gắn chặt vào ngón cái, rõ ràng để chuẩn bị cho ngày hôm sau. Vùng bãi biển xung quanh cái xác đã bị một nhóm thợ quấy quá, và các rãnh sâu hằn lên mặt đất nơi trước kia là hai bàn tay và bàn chân phải đã bị chuyển đi. Một chất lỏng sẫm, lờ lợ rò ra từ thân người, thấm ướt cát và những cái xác nang mực trắng chạch. Khi bước xuống bãi đá tôi có nhìn thấy một số biểu ngữ bông đùa, dấu thập ngoặc, và nhiều ký hiệu khác nữa được khắc vào làn da xám của cái xác, như thể việc phanh thây xẻ thịt cái xác khổng lồ bất động này đã phóng thích một làn sóng căm hận dồn nén bấy lâu nay. Dái một bên tai bị một thanh gỗ xuyên ngang qua, và một đám lửa nhỏ đã thiêu cháy khu chính giữa bầu ngực, làm cháy đen vùng da xung quanh. Tro gỗ mịn vương vãi khắp nơi bởi cơn gió.

Một mùi nồng nặc bao phủ cái xác, dấu hiệu không thể lẫn vào đâu được của quá trình thối rữa, chí ít đã xua đi cuộc tụ tập thông thường của đám thanh niên. Tôi quay lại bãi đá và trèo lên máy tời kéo. Hai gò má sưng húp của người khổng lồ giờ đã che đi gần hết đôi mắt, trả đôi môi về thế há miệng đầy vẻ uy nghi. Chiếc mũi rõ Hy Lạp mới ngày nào nay đã bị bẻ mềm oặt và bẹp dí, thêm vô vàn gót chân giẫm lên khuôn mặt đang trương phồng.

Ngày hôm sau quay lại bãi biển, tôi nhẹ nhõm phát hiện, rằng cái đầu đã bị cắt ra.

Phải vài tuần trôi qua tôi mới quay lại bãi biển một lần nữa, và lúc này vóc dáng giống con người mà tôi từng thấy trước đó một lần nữa biến mất. Nhìn kỹ hơn, lồng ngực và phần bụng bất động rõ là giống của con người, nhưng khi từng chi bị cắt rời ra, trước tiên ở gối và khuỷu tay, và rồi ở vai và đùi, cái xác cũng giống với xác của bất kỳ loài cá voi hay cá mập biển không đầu nào. Khi danh phận mất đi, và chỉ còn ít ỏi vết tích của nhân tính hững hờ bám lại trên cái xác, sự hứng thú của khách tham quan cũng cạn sạch, và chỗ đất bồi lại bị bỏ hoang một lần nữa, ngoại trừ một vị cao tuổi nhặt rác trên bãi biển và một người gác đêm ngồi ngay cửa căn chòi của nhà thầu.
Một giàn giáo gỗ thưa đã được dựng lên quanh cái xác, từ đây một tá thang leo dựng lên đung đưa trong gió, và vùng cát xung quanh rải rác mấy cuộn thừng, vài con dao cán kim loại dài, và neo móc, và các mỏm đá cuội bóng nhỡn máu lẫn các vụn xương cùng da.

Tôi gật đầu chào người canh gác, ông lạnh lùng chào lại tôi sau lò than nung cháy. Toàn bộ khu vực này bị xâm lấn bởi cái mùi hăng nồng của từng mảng mỡ to tướng đang được ninh trong chảo phía sau chòi gác.

Xương đùi hai bên đều bị róc bỏ, với sự trợ lực của một cần cẩu nhỏ đầu bọc tấm vải như loại vải gạc từng che eo người khổng lồ, và hai hốc mắt trống trơn mở hoác ra như cửa nhà kho. Hai bắp tay, xương đòn và vùng sinh dục cũng bị trục xuất tương tự. Những gì còn lại của chỗ da phủ trên lồng ngực và bụng dưới được đánh dấu bằng các vạch xếp song song, và năm hay sáu mảng đã bị rút khỏi cơ hoành, trơ ra một vòm lồng ngực khổng lồ.
Khi tôi rời khỏi, một đàn hải âu từ trên trời sà xuống và đậu trên bãi biển, mổ xuống chỗ cát thẫm máu với những tiếng thét ghê rợn.

Nhiều tháng sau, khi tin tức về sự xuất hiện của người khổng lồ nhìn chung đã bị quên lãng, nhiều mảnh cơ thể của người khổng lồ bắt đầu xuất hiện trở lại khắp thành phố. Hầu hết là xương mà các nhà sản xuất phân bón không sao giã nhuyễn, mà kích thước khủng khiếp của chúng cùng chỗ gân và sụn giữa khớp đã ngay lập tức khẳng định chúng thuộc về người khổng lồ. Vì lý do nào đó, các mảnh xác rời kia dường như truyền tải sự kỳ vĩ ban đầu của người khổng lồ hiệu quả hơn là những phần thẹo thừa trôi nổi về sau cũng bị cắt bỏ đi nốt. Nhìn qua bên kia đường, ở các tư dinh của các nhà buôn sỉ giàu nhất chợ thịt, tôi nhận ra hai chiếc xương đùi đặt ngay hai bên cổng chính. Chúng sừng sững bên dưới đầu cánh nhân công vận chuyển như hai cự thạch đáng sợ thuộc về một tôn giáo phù thủy cổ xưa nào đó, và tôi bất chợt có trong đầu cảnh tượng anh người khổng lồ đút trở lại phần gối vào hai ống xương trơ trọi kia và sải nhanh qua các con đường trong thị trấn, tìm nhặt lại những mảnh xác còn sót lại trước hành trình về lại biển khơi.

Ít ngày sau, tôi thấy xương cánh tay trái nằm ở lối ra vào một cảng tàu. Cũng trong tuần đó, cánh tay phải đã được ướp xác xuất hiện ở một xe rước lễ trong suốt cuộc tranh tài thường niên giữa các phường hội.

Phần hàm dưới, chẳng gì khó đoán, xuất hiện ở bảo tàng lịch sử tự nhiên. Phần còn lại của hộp sọ đã biến mất, nhưng có lẽ vẫn còn lẩn khuất đâu đó ở bãi rác hay vườn nhà ai đó trong thị trấn. Mới vừa rồi, khi chèo dọc con sông, tôi thấy hai xương sườn người khổng lồ tạo thành một vòm trang trí một khu vườn ven bờ nước, có lẽ đã bị nhầm lẫn với xương hàm của một con cá voi. Một tảng đá nhuộm và xăm mới thật to, kích thước bằng một tấm chăn thổ cẩm, làm thành tấm phông trang trí cho búp bê và mặt nạ ở một hiệu đồ mỹ nghệ gần công viên giải trí, và tôi không chút nghi ngờ đâu đó trong thị trấn, trong các khách sạn hay câu lạc bộ gôn, chiếc mũi hay đôi tai ướp xác của người khổng lồ đang treo trên tường ngay trên lò sưởi. Về phần dương vật to khủng, nó kết thúc sự tồn tại của mình ở một bảo tàng quái dị thuộc một gánh xiếc cứ ngược xuôi vùng tây bắc. Cái bộ phận kỳ vĩ ấy, dị thường bởi kích cỡ và cả sinh thực khí ngồn ngộn, chiếm lấy riêng cho mình cả một gian trưng bày. Mỉa mai ở chỗ người ta nhầm lẫn nó với dương vật một con cá voi, và quả thật hầu hết mọi người, kể cả những ai từng nhìn thấy cái xác ban đầu bên bờ biển sau cơn bão, giờ đây lại nhớ về người khổng lồ, nếu còn nhớ, như một thủy quái to lớn không kém không hơn.

Phần còn lại của bộ xương, róc hết thịt da, hãy còn ngơi nghỉ trên bờ biển, những vụn xương sườn bị róc sạch thịt tựa như khung gỗ một con thuyền vô chủ. Căn chòi của chủ thầu, cần cẩu và giàn giáo đã được tháo dỡ, và cát bị gió thốc vào vịnh dọc theo bờ biển đã chôn lấp xương chậu và xương sống của cái xác. Vào mùa đông các xương cong nhô cao bị bỏ phế, giày xéo bởi sóng xô, nhưng vào mùa hè, chúng tạo thành một chốn ngơi nghỉ lý tưởng cho loài hải âu phi xứ.

K. (dịch)

Cover photo by Nguyên Vũ.